نگرشی بر جغرافیای جانوری و هم پوشانی زیستگاهی ماهیان خلیج فارس در حوضه اقیانوسی هند-آرام

پژوهش حاضر طی دوره 94-1393 با هدف حصول اطلاعات جدید در زمینه جغرافیای جانوری و زیستی ماهیان خلیج فارس و هم‌ چنین هم ‌پوشانی زیستگاهی و مشابهت‌ های گونه ‌ای با سایر دریاهای هم‌ جوار انجام گرفته است. براساس نتایج به‌ دست آمده، فهرست نهایی و تایید شده ماهیان خلیج فارس (با احتساب تنگه هرمز و منطقه مرزی خلیج عمان) 907 گونه در قالب 157 خانواده می‌ باشد که از این تعداد 28 خانواده با 93 گونه مربوط به ماهیان غضروفی (شامل 18 خانواده با 59 گونه کوسه ماهیان و 10 خانواده با 34 گونه سفره ماهیان) و 129 خانواده با 814 گونه مربوط به ماهیان استخوانی می باشد. در این پژوهش مشخص شده است که از تعداد 907 گونه گزارش شده از منطقه مورد مطالعه، تعداد 294 گونه (32/4 درصد) به زیستگاه‌ های بستر‌زی و تعداد 613 گونه (67/6%) به زیستگاه‌ های سطح زی متعلق هستند. به ‌طوری ‌که گونه‌ های زیستگاه‌ های آبسنگ ‌های مرجانی و سنگی– صخره‌ای در طیف ماهیان بستر‌زی (‌129 گونه - 14/3‌%) و ماهیان وابسته و پیرامون آبسنگ ‌های مرجانی در طیف ماهیان سطح زی (432 گونه - 47/8%) بیش‌ ترین تعداد و درصد فراوانی تنوع گونه‌ ای زیستگاهی را به ‌خود اختصاص داده ‌اند. هم‌ چنین ماهیان زیستگاه‌ های با بستر علفی و جلبکی در طیف ماهیان بستر‌زی (17 گونه– 1/9%) و ماهیان محیط‌ های آزاد اقیانوسی در طیف ماهیان سطح ‌زی (30 گونه– 3/3 %) کم‌ ترین تعداد و درصد تنوع گونه ‌ای زیستگاهی را به‌ خود اختصاص داده‌ اند. تعداد 13 گونه (1%) به ‌عنوان گونه ‌های بوم ‌زاد خلیج ‌فارس معرفی و تایید شده ‌اند که به‌ لحاظ گسترش جغرافیایی منحصر به حوضه داخلی خلیج ‌فارس می‌ باشند. از دیدگاه جغرافیای جانوری و هم ‌پوشانی و مشابهت ‌های زیستگاهی، مقایسه فون ماهیان خلیج ‌فارس با سایر دریاهای مشابه (گرمسیری و نیمه ‌گرمسیری و معتدل گرم) در گستره اقیانوسی هند-آرام در سطح گونه و  برمبنای حضور آن‌ ها مشخص نمود که فون ماهیان خلیج ‌فارس از نظر گونه به فون دریای سرخ و خلیج بنگال (شرق دریای عرب) نسبت به سایر مناطق در حوضه اقیانوسی هند - آرام نزدیک ‌تر است (حدود 50%)،  و با دریای مدیترانه و جزایر هاوایی کم‌ ترین هم‌ پوشانی و مشابهت زیستگاهی و گونه ‌ای (حدود 10%) را دارا است.